*Yıllardır tartışılır köşe yazıları ve yazarlarının varlığı. Oysa omdusman okuyucu köşeleri bir bir kaldırılır kimse ses çıkarmaz ve tartışılmaz,
| Geçtiğimiz hafta gazetecilik dünyasındaki en büyük gelişmelerden biri New York Times’ın op-ed içerikler konusunda gerçekleştirdiği değişiklikler oldu. Türkiye’deki köşe yazılarına denk olan bu içeriklerin NYT içerisindeki konumunu ve Times’ın yaptığı gazetecilikten farkını daha net kılmak için atılan bu adımlar aynı zamanda gazetelerde fikir yazılarının yerini de tartışmaya açtı. “Opposite the Editorial Page” (Editoryal sayfanın karşısında) kavramının kısaltması olan op-ed, hem gazetelerde kadrolu olarak köşe yazan hem de dışarıdan fikir yazısı yazan herkesi kapsıyordu. Özellikle basılı gazetede böyle bir adlandırma ve konumlandırma, bu yazıların gazetecilik politikalarına ve editoryal kurallara bağlı olmadığını ve daha özgür bir alan olduğunu göstermek için yeterli oluyordu. Fakat dijital yayıncılık ile birlikte bu ayrımın bulanıklaşması ve okurlar için bir haber ile fikir yazısı arasındaki farkın giderek görünmez hâle gelmesi birçok sorunu da beraberinde getirdi. New York Times, bunu hem tasarım hem de adlandırma ile çözmeyi deneyecek. Bundan sonra op-ed yerine “Guest Essays” (Konuk Makaleler) tanımı kullanılacak ve bu yazıların haberlerden farklı olduğu tasarım ile de vurgulanacak. Burada özellikle tasarımı kullanma konusunda gösterdikleri özen ve çaba da dikkat çekici. Times’ın hayata geçirdiği bu değişim ve arkasında yatan gerekçeler, aslında bizi köşe yazılarının ve yazarlarının konumunu da tartışmaya mecbur bırakıyor. Fikir ve yorum yazılarının giderek daha ön plana çıkması ve haberciliğin önüne geçmesi gazetecilik açısından ele alınması şart bir konu. Bunu ülkemizdeki gazetelerin ve dijital yayınların durumuna bakınca da görmek mümkün. Köşe yazılarının ve yazarların ön planda tutulduğu, haber yapmanın ve gazetecilerin arka planda kaldığı yayınlarla dolu her yer. Kimi örnekler ise neredeyse sadece köşe yazısı yayınlamak için kurulmuş hissi veriyor. Böyle bir durumda da köşe yazarları gazetecilerden, yazılar da haberlerden daha değerli hâle geliyor. Bu atmosfer içerisinde de özenli ve detaylı haberciliğe verilen değer kaçınılmaz olarak düşüyor. NYT’nin attığı adımlar önemli ama ne kadar yeterli emin değilim. Belki kulağa daha radikal gelecek ama yazar ve araştırmacı Jay Owens’ın tavsiyesi benim de desteklediğim bir yol: Köşe yazarı kadrolarının ve köşe yazıları konseptinin tamamen emekliye ayrılması ve bunun yerine gazetelerin fikir ve yorum yazılarını tamamen öneri bazlı hâle getirmesi. Böyle bir dönüşüm hem köşe yazarlarına ayrılan kaynakların gazetecilere ve haber üretimi ve yayınına ayrılmasına imkân tanır hem de yayınlanan fikir ve yorum yazılarının kalitesini artırmak için kullanılır. Sırf maaş karşılığı yer doldurmak için yazılan yazılardansa gerçekten üzerine düşünülmüş fikir yazıları yayınlamanın okurlar için de iyi yönde bir değişim olacağına şüphe yok. .. / Ahmet A. Sabancı yazdı |
X*=İnsan 